Izložba Kultura lova – donso u tradiciji Bamana predstavlja organizaciju, etiku, verovanja i poseban status lovaca u društvu na osnovu izbora predmeta koje su sakupili dr Zdravko Pečar i Veda Zagorac u Maliju i drugim zemljama zapadne Afrike 1960-ih i 70-ih godina. Donso je tradicionalni naziv za lovca u kulturi bamanaskog naroda, pojam koji je podrazumevao veliko znanje pojedinca o prirodnoj sredini, njenoj flori i fauni, kao i izuzetnu izdržljivost, hrabrost i veštinu u lovu. Deo duhovne kulture i identiteta donsoa bilo je i zajedničko verovanje u mitska bića, božanstva koja su čuvari šume i grmlja i zaštitnici lovaca, kao i staro bamansko religijsko shvatanje da je sav svet prožet životnom energijom niama.
Glavni vid privređivanja u tradicionalnoj kulturi Bamana bila je zemljoradnja, dok su lovci činili onaj izuzetan deo društva koji se odlikovao znanjima i sposobnošću da iz prostora staništa divljih životinja, kako predatora tako i onih bezopasnih, obezbedi hranu za porodicu i čitavu zajednicu. Takođe, zbog svoje hrabrosti i veštine rukovanja oružjem, donsoi su u vreme sukoba i borbi imali i ulogu istaknutih branitelja i boraca, o čemu svedoče usmene pripovesti i epovi koji čuvaju sećanje na bamansku prošlost. Na svečanostima lovačkog bratstva donsoton, kao i na proslavama i događajima na kojima se okupljala čitava zajednica, donsoi su se naročito isticali svojom pojavom noseći odeću sačinjenu od oslikanih bogolan tkanina i kape ukrašene različitim amuletima, sitnim trofejima iz lova, školjkama, ogledalcima i raznim drugim detaljima.
Na izložbi Kultura lova – donso u tradiciji Bamana prikazani su primerci bogolan tkanina sa slikanim geometrijskim motivima i noviji primerci industrijske izrade, koji imaju snažno značenje kao simbol bamanskog i malijskog kulturnog identiteta, pa čak i šire – kao sveafrički simbol. Takođe, izložen je muzički instrument kora, uz čije zvuke su muzičari i pripovedači grioti pevali o lovačkim podvizima, i prikazani su lovački odevni predmeti – tradicionalne košulje, panatalone i kape, sa raznim amuletima za koje se verovalo da će zaštititi lovca od opasnosti divljine. Kao deo lovačke opreme, na izložbi su zastupljene različite vrste oružja, od kojih se izdvajaju puške kremenjače, često ukrašene novčićima, školjkama i drugim dodacima, zatim koplja, strele, bodeži i dr. Poseban deo izložbe čine lovački trofeji Zdravka Pečara, među kojima su bibal, koba i druge vrste antilopa, savanski bivo, vepar, pangolin i lav, kao i dokumentarne fotografije koje svedoče o zvanju donsoa koje je Pečar dobio od bamanskih lovaca u Maliju.
Milica Josimov, autor
